Kalaallit Nunarput

Tunngavippiaatigut inatsisilerineq suliassaraarput. Kiisalu inuit, peqatigiiinneq suliallu sammisarivagut. Suliassat naammassineqartussaapput. Suliffeqarfiit siunnersorneqartussaapput. Ajornartorsiutit aaqqinniagassaapput.

Kisiannili Kalaallit Nunaanni inuullutalu sulivugut, maanilu sorpassuit nunarsuatsinni sumiiffinni allanisut inngillat.

Pissutsit allaapput. Ila allaaqaat. Kalaallit Nunaanni pinngortitaq ilanngullugu eqqarsaatigisariaqartarpoq – suliffeqarfimmik pilersitsiniaraanni, tunisassiorfiliorniaraanni ilami golfterniaraanniluunniit apeqqutaanngilaq.

Suliffeqarfiit nunanit tamalaaneersut Kalaallit Nunaanni aallartikkumasut misigisassavaat suut assigiinngitsut, soorlu najukkami inatsisit eqqarsartaaserlu kiisalu silap pissusia pissutigalugit nutaarluinnarmik eqqarsarnissaq pisariaqalersinnaasartoq.

Assersuutigalugu Kalaallit Nunaat orkidénik naatitsiveqarfiliorfigissallugu immaqa tulluarnerpaanngilaq.

Aamma uumassuseqassusermik ilisimatusarnermut immikkut ilisimasalinnik arlaqangaartunik Kalaallit Nunaat nassaarfissaanavianngilaq.

Paarlattuanilli Kalaallit Nunaanni allarpassuaqarpoq … Kalaallillu Nunaat sorpassuarnik neqeroorutissaqarpoq allani takuneqarneq ajortunik.

Kalaallit Nunaat katillugit 2.166.086 km2-inik angissuseqarpoq, taakkunanngalu 410.449 km2 sermimik qallersimaneqanngitsutut naatsorsuunneqartarput. Sinnera, 1.755.637 km2, imaluunniit 85%-ia, ukioq kaajallallugu sermimit qallersimaneqartarpoq.

 

Sermersuup ilaa 3 km tikillugit issussuseqarpoq.

 

Sila issittuuvoq, tassa aasat nillataartuusarput ukiullu nillertarlutik, aasakkulli nillataartuaannanngilaq. Kalaallit Nunaani aasakkut amerlasuutigut ullut takisuusarput 20 gradillu sinnerlugit kiattarlutik.

 

Ataatsimut isigalugu Kalaallit Nunaanni sila +20 aamma -40 grader celcius akornanni nikerartarpoq.

Qaasuitsup killingata avannaani, Kalaallit Nunaanni Sisimiut nalaatigoortup avannaani, seqerngup kaaviinnarnera kaperlanneralu misigineqarsinnaapput. Avannarpariartortilluni seqerngup tarrissaartarnera kaperlattarneralu sivitsoriartortarput.

Kalaallit Nunaanni inuit 56.200 missaanniipput, taakkulu Kitaani illoqarfinnut annernut minnernullu 16-inut kiisalu Tunumi marlunnut aammalu nunaqarfippaalussuarnut agguataarsimapput. Tassa agguaqatigiissillugu nunap sermitaqanngitsortaa km2 ataaseq 0,14-inik inoqartarpoq.

Inuisa 89%-iisa missaat kalaaliupput (inuit aamma danskit Kalaallit Nunaanni inuusimasut).

Inuit 72%-iisa missaat 15 aamma 66 akornanni ukioqarput, sulisinnaasullu 28.3000 missaanniillutik.

Kalaallit Nunaanni angerlarsimaffiit 97%-ii TV-eqarput, 11.700 missaat internetsimut attaveqarput, oqarasuaatit atavissut 23.000 missaanniillutik angallattakkallu 56.000 missaaniillutik. Attaveqaatit tassaapput sineriammi sakkortusaaviit kiisalu Kalaallit Nunaata silarsuullu sinnerata akornanni internetsikkut attaveqaat immap naqqatigut kaabilersuakkut Islandimut atasoq.

Kalaallit Nunaanni illoqarfiit akornanni aqqusineqanngilaq, taamaattorli inuit biilii 5.000-ingajaat nalunaarsoneqarsimapput. Illoqarfiit akornanni attaveqaataapput angallatit, umiarsuit, qulimiguullit imaluunniit timmisartut.

Kalaallit Nunaanni atuarfinni danskisut oqaatsit allamiut oqaasiini siulliupput, taavalu 1-10 klassinut atuartitsisoqartarpoq. Aasianni, Nuummi Qaqortumilu ilinniarnertuunngorniarfeqarpoq, ilinniartullu avataaneersut ilinniarnertuunngorniarfiit najugaqarfiutaanni najugaqarsinnaallutik.

Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiutit avammut niuerfiusut pingaarnerpaat tassaapput aalisarneq takornariartitsinerlu. Aatsitassarsiorneq pisuussutinillu uumaatsunik qalluineq siuariartorfiulluarput, ingerlatseqatigiiffiillu nunanit tamalaaneersut aatsitassaqarneranik misissueqqissaarlutik Kalaallit Nunaanni sulipput.

Qangaanit inuussutissarsiutit suli ingerlapput qangatut ikkunnaarsimagaluarlutik, Kalaallillu Nunaanni illoqarfinni tamani kalaalimineerniarfeqarpoq sunik nutaanik, soorlu aalisakkanik, puisinik, timmiaalunnik, tuttunik, umimmannik, arfernik, paarnanillu allanillu nioqquteqarfiusartunik.

Nunalerineq kujataanissaaq inuussutissarsiutaavoq siuariartortoq, tamaani naatinneqartarput naatsiiat, kuuloruujut, blomkålit allallu, kiisalu savaararpassuit nioqqutissiarineqartarlutik.

Aammakku Kalaallit Nunaat pillugu annerusumik paasisaqarusuttunut iserfissat:

Namminersorlutik Oqartussat : www.nanoq.gl

Pinngortitaleriffit : www.natur.gl

Nutaarsiassat: Sermitsiaq/AG : www.sermitsiaq.ag

Nutaarsiassat: Kalaallit Nunaata Raadiua Tv-ialu: www.knr.gl

Atorfiit inuttassarsiukkat : www.sermitsiaq.ag/job

Visit Greenland: www.greenland.com

Sulisitsisut: www.ga.gl

Angalaneq :  www.airgreenland.gl

Tele aamma allakkat : www.tele.gl